Omgevingswet 2022: Hoe krijg ik een vergunning?

In mei 2020 stelde minister Ollengren dat de Omgevingswet op 1 juli 2022 in werking treedt. Vanaf dat moment zal ook de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) van kracht gaan. Met de invoering van de Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) staan we aan de vooravond van één van de grootste wijzigingen van regels die ooit in de bouwsector hebben plaatsgevonden.

Omgevingsvergunning: hoe werkt dat op dit moment?

Het bouwen of slopen van een woning, het plaatsen van een dakterras of het verwijderen van een draagmuur kan niet zomaar. Als u iets wilt bouwen, verbouwen of op een andere manier iets aan de omgeving wilt veranderen, heeft u een omgevingsvergunning nodig. U vraagt deze vergunning aan bij uw gemeente. Onder de huidige procedure moet een aanvraag voor een omgevingsvergunning aan vier voorwaarden voldoen. Namelijk aan het bestemmingsplan, de bouwverordening, de welstandseisen en de technische eisen in het Bouwbesluit 2012. 

In het Bouwbesluit 2012 staan alle technische eisen waaraan uw aanvraag moet voldoen. Het besluit omvat voorschriften voor veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu. De gemeente houdt toezicht op de naleving van de voorschriften. Daarnaast ziet de gemeente toe dat er niet wordt afgeweken van de verleende omgevingsvergunningen.

De Omgevingswet vanaf 2022

Met de komst van de Omgevingswet zal het verkrijgen van een omgevingsvergunning flink wijzigen. In de Omgevingswet worden 26 wetten op het gebied van omgevingsrecht gebundeld. De Omgevingswet knipt de omgevingsvergunning voor het bouwen in tweeën:

1. Omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit
2. Omgevingsvergunning voor de omgevingsplan activiteit
   
   

Omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit

Tegelijk met de Omgevingswet wordt de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen ingevoerd. In de Wkb is onder andere bepaald dat een vergunningsaanvraag niet langer wordt getoetst aan het Bouwbesluit 2012, maar aan het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (Bbl). Bovendien wordt deze toets niet meer door gemeentes uitgevoerd, maar door een kwaliteitsborger, een private partij, die onafhankelijk is van de opdrachtgever, ontwerper en bouwer.

Lees hier alles over de Wet Kwaliteitsborging

Omgevingsvergunning voor de omgevingsplan activiteit

Het technische deel van een vergunningsaanvraag wordt dus getoetst door een kwaliteitsborger. Dat betekent niet dat de gemeente niet langer betrokken is bij een vergunningsaanvraag. De gemeente moet namelijk het ruimtelijke deel toetsen. Hiervoor gebruikt de gemeente (het bevoegd gezag) de eisen die vastliggen in het bestemmingsplan, welstand en andere ruimtelijke aspecten. Voldoet de aanvraag? Dan geeft de gemeente een omgevingsvergunning af. Dit ruimtelijke deel van de vergunningsaanvraag krijgt een nieuwe naam: aanvraag omgevingsplan activiteit.

De gemeente toetst de vergunningsaanvraag dus niet langer aan het Bouwbesluit 2012. De bouwtechnische aspecten worden namelijk al getoetst door de kwaliteitsborger. Wanneer de gemeente bijzonderheden signaleert zoals lokale omgevingseisen of risico’s, dan worden deze teruggekoppeld naar de vergunningsaanvrager. De vergunningsaanvrager overlegt deze met de kwaliteitsborger zodat hij ze bouwtechnisch kan toetsen.

Nadat de gemeente de omgevingsvergunning heeft verleend, moet er een zogenoemde bouwmelding plaatsvinden. Dit moet minimaal vier weken voor de start van de bouwactiviteiten gebeuren. Hierbij dient de aanvrager ook het borgingsplan en de gegevens van de kwaliteitsborger in. Twee dagen voordat de bouwactiviteiten beginnen, moet de start bouw gemeld zijn aan de gemeente.

Borgingsplan

U levert dus uiterlijk vier weken voor de start van de bouwactiviteiten het borgingsplan in bij de gemeente. In dit borgingsplan ligt vast op welke punten tijdens het bouwproces gecontroleerd moet worden en hoe hier bewijsstukken voor kunnen worden verzameld. In het borgingsplan staat vermeld wie wat moet documenteren. Hoewel niet is vastgelegd wie het borgingsplan maakt, stelt in de praktijk de kwaliteitsborger vaak samen met de bouwer een borgingsplan op.